1 Ιαν 2008

Gennadiy Vladimirovich Litovchenko (Ukraine, 1991-1993)


Ο Γκενάντι Λιτοφτσένκο γεννήθηκε την 11η Σεπτεμβρίου (...) του 1963 στο Ντιπροτζερσίνσκ της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης. Απο τα 12 του χρόνια εντάχθηκε στην ομάδα του Δνείπερου, τη Ντνιέπρ Ντνιπροπετρόβσκ και αγωνιζόταν στις "μικρές" ομάδες της. Το καλοκαίρι του 1980 ήταν μέλος της Ολυμπιακής ομάδας της Σοβιετικής Ένωσης και οι ιθύνοντες της ομάδας του έκριναν οτι στα 17 του χρόνια ήταν έτοιμος για να "ανέβει" στην ομάδα των ανδρών.

Ο Λιτοφτσένκο δεν άργησε να βρεί θέση στην ομάδα : Στην πρώτη του μόλις χρονιά με τη Ντνιέπρ πρόλαβε να πετύχει και δύο γκολ στις 17 συμμετοχές που είχε. Απο εκεί και πέρα, ο δρόμος της 11άδας είχε ανοίξει πλέον διάπλατα. Στην ομάδα του Δνείπερου έμεινε μέχρι και το 1987 έχοντας 183 συμμετοχές και 36 γκολ - στατιστική κάτι παραπάνω από ικανοποιητική για μέσο - ενώ το 1983 κατέκτησε το πρωτάθλημα Σοβιετικής Ένωσης και την αμέσως επόμενη χρονιά (1984) ανακυρήχθηκε κορυφαίος Σοβιετικός και κορυφαίος Ουκρανός ποδοσφαιριστής απ'την ομοσπονδία της χώρας. Η συμμετοχή του στο παγκόσμιο κύπελλο του 1986 στο Μεξικό του άνοιξε το δρόμο για τη μεγάλη μεταγραφή, η οποία ολοκληρώθηκε όμως δύο χρόνια αργότερα : Το 1988 θα αποκτηθεί απ'τη μεγάλη Ντιναμό Κιέβου και θα γίνει βασικό και αναντικατάστατο στέλεχος της. Ο Λιτόφτσενκο είχε φυσικά θέση και στην ισχυρή ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης που το καλοκαίρι του 1988 έφτασε μέχρι τον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος (όπου έχασε απ'την Ολλανδία των Φαν Μπάστεν - Γκούλιτ - Ράϊκαρντ με 2-0) και θεωρούταν πλέον εκ των σημαντικότερων ποδοσφαιριστών του Σοβιετικού μπλοκ. Το 1990 ήταν και πάλι μέλος της εθνικής ομάδας της Σοβιετικής Ένωσης στο παγκόσμιο κύπελλο της Ιταλίας.

Στη Ντιναμό έμεινε μια τριετία έχοντας 82 συμμετοχές και 20 γκολ, ενώ το 1990 κατέκτησε το νταμπλ με την ομάδα του. Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 και η αλλαγή του χάρτη των μεταγραφών στη χώρα - αφού πλέον δεν υπήρχε απαγόρευση μεταγραφής στο εξωτερικό - τον ώθησαν να ακολουθήσει τους συμπατριώτες του Γιούρι Σάβιτσεφ και τον καλό του φίλο απ'την εθνική ομάδα - και τοπ σκόρερ της χώρας - Όλεγκ Προτάσοφ στη νέα τους ομάδα : Στον Ολυμπιακό. Ο Λιτοφτσένκο - αφού η Ντιναμό δεν είχε καμμία αντίρρηση, μιας και ο Σαλιαρέλης είχε τάξει στους Ουκρανούς "λαγούς με πετραχήλια" - δε διστάζει να κάνει το βήμα και το 1991 "πατάει" Ελλάδα για λογαριασμό του Ολυμπιακού.

Η έλευση του Λιτοφτσένκο σκόρπισε χαμόγελα και αισιοδοξία σε μια ταραγμένη περίοδο για τον Ολυμπιακό στον κόσμο του. Γνωστό - γνωστότατο όνομα, δύσκολο εκείνη την εποχή καθώς ούτε Internet υπήρχε ούτε τα τηλεοπτικά κανάλια μας βομβάρδιζαν με αγώνες "τον έναν μετά τον άλλον" για να έχουμε εικόνα και ιδία άποψη για πολλούς ποδοσφαιριστές. Όπως προείπαμε όμως, ο "Λίτο" όπως τον βάφτισαν άμα τη αφίξει του οι εφημερίδες ήταν αναγνωρίσιμος, λόγω των συμμετοχών του με τη Σοβιετική Ένωση. Καθαρόαιμος μέσος, "οχτάρι" όπως θα λέγαμε, μπορούσε να αμύνεται και να επιτίθεται το ίδιο αποτελεσματικά, ενώ τα "στημένα" του ήταν φωτιά, λόγω του πολύ δυνατού σουτ που διέθετε.

Ο "Λίτο" άργησε να κάνει σεφτέ στα γκολ, αλλά... βρήκε παιχνίδι για να το κάνει : Στις 19/05/1991, απέναντι στην ΑΕΚ του Ντούσαν Μπάγεβιτς. 3-1 το τελικό σκορ υπέρ του Ολυμπιακού, με τους Προτάσοφ - Σάβιτσεφ να έχουν κάνει το 2-0, την ΑΕΚ να μειώνει στο 76' με το Μανωλά αλλά ο Ολυμπιακός με το "Λίτο" στο 88' τελείωσε την ΑΕΚ και τον αγώνα θριαμβευτικά. Τον Αύγουστο του 1991 (18/8/1991) ο Λιτοφτσένκο έκανε "σεφτέ" και στο κύπελλο Ελλάδος σκοράροντας το 3ο και τελευταίο γκολ του Ολυμπιακού στο 1-3 της ομάδας επί της Νάουσας. Τρείς ημέρες αργότερα (21/8/1991), πάλι για το κύπελλο, ο "Λίτο" ανοίγει το σκορ στο νικηφόρο 4-0 επί του Ηλυσιακού. Η συγκεκριμένη σεζόν (1991-1992) ήταν επιτυχημένη για τον Λιτοφτσένκο, αφού πέτυχε άλλα 8 γκολ και βοήθησε τα μέγιστα τον Ολυμπιακό ώστε να κατακτήσει το κύπελλο Ελλάδος με αντίπαλο τον ΠΑΟΚ σε διπλό τελικό (σκοράροντας μάλιστα στον 2ο αγώνα που έγινε στο στάδιο Καραϊσκάκη). Αναλυτικά, εκείνη τη σεζόν ο "Λίτο" σκόραρε :

* Στις 24/11/1991 για το πρωτάθλημα στο νικηφόρο 3-1 επί του Πανιωνίου (33ο λεπτό, 1-1)
* Στις 29/12/1991 για το πρωτάθλημα στο επιβλητικό 7-0 επί του Πανσερραϊκού (44ο λεπτό, 3-0)
* Στις 08/03/1992 για το πρωτάθλημα στο νικηφόρο 3-1 επί της Λάρισας (11ο λεπτό, 1-0)
* Στις 12/04/1992 για το πρωτάθλημα, όπου σκόραρε εις διπλούν ενάντια στον Πανιώνιο στο 1-4 της Νέας Σμύρνης (26ο λεπτό 0-2, 68ο λεπτό 1-3)
* Στις 22/04/1992 για τον πρώτο ημιτελικό αγώνα του κυπέλλου με τον Ατρόμητο Περιστερίου (32ο λεπτό, 1-1 - τελικό 1-4)
* Στις 03/05/1992 για το πρωτάθλημα στο νικηφόρο 2-0 επί της Ξάνθης (83ο λεπτό, 2-0)
* Στις 27/05/1992 στον 2ο αγώνα του τελικού κυπέλλου με τον ΠΑΟΚ (21ο λεπτό, 1-0 - τελικό 2-0)

Η επόμενη σεζόν ήταν περίεργη. Στα μέσα της χρονιάς ο Ολυμπιακός μετά την εντός έδρας ισοπαλία με τον Εδεσσαϊκό έμενε πίσω στη βαθμολογία, η είσοδος των Κόκκαλη - Νταϊφά στη διοίκηση είχε δημιουργήσει προσδοκίες στον κόσμο και κάπου εκεί στη διοίκηση θεώρησαν πως ο Όλεγκ Μπλαχίν είχε κλείσει τον κύκλο του στην ομάδα. Ο Μπλαχίν - που στο μεταξύ μετά το "σπάσιμο" της δυσμενούς παράδοσης στην Τούμπα - είχε οδηγήσει τον Ολυμπιακό σε μια "τρελή" πρόκριση επί της πανίσχυρης Μονακό, απομακρύνθηκε απ'την ομάδα και τον αντικατέστησε ο πρωταθλητής Ευρώπης προπονητής του 1991 με τον Ερυθρό Αστέρα, Λιούμπομιρ Πέτροβιτς (που πάντως είχε κάνει μια αποτυχημένη "περαντζάδα" απ'τον πάγκο του ΠΑΟΚ). Μέχρι την απόλυση του Μπλαχίν ο Λιτοφτσένκο είχε σκοράρει στις 19/08/1992 για το κύπελλο Ελλάδας με αντίπαλο την Αναγέννηση Χαλκηδόνας (7-0 το τελικό σκορ) και είχε ουσιαστικά "κλειδώσει" την πρόκριση στην επόμενη φάση για τον Ολυμπιακό στο νικηφόρο 0-3 της Οδησσού με την Τσερνομόρετς για το κύπελλο Κυπελλούχων, όταν έκανε το 0-2 στο 28ο λεπτό. Με την έλευση του Πέτροβιτς τα πράγματα άλλαξαν, ο "Λίτο" που ταλαιπωρήθηκε και απο κάποιον τραυματισμό δεν έβρισκε εύκολα θέση στην ομάδα και σκόραρε άλλη μια φορά στις 23/12/1992 στα πλαίσια της 15ης αγωνιστικής του πρωταθλήματος στο νικηφόρο 5-2 επί του Απόλλωνα Αθηνών.

Το "αντίο" του Λιτοφτσένκο απ'τον Ολυμπιακό ήταν εντυπωσιακό : 30η Αγωνιστική στο ΟΑΚΑ, με τον Ολυμπιακό να μένει και πάλι εκτός πρωταθλήματος, 02/05/1993 και ο Ολυμπιακός παίζει με τον Παναθηναϊκό. Ο Ντανιέλ Μπατίστα έχει ανοίξει το σκορ απ'το 19' αλλά ο Κριστόφ Βαζέχα στο 48' ισοφαρίζει σε 1-1. Λίγο αργότερα ο Όλεγκ Προτάσοφ κάνει το 1-2 για τον φιλοξενούμενο Ολυμπιακό - που στο μεταξύ έχει μείνει με 10 παίκτες - και στο 56' ο Λιτοφτσένκο κάνει το 1-3 μέσα σε έξαλλους πανηγυρισμούς στις κερκίδες, όταν παίρνει τη μπάλα, αρχίζει μια κούρσα προς το τέρμα με τον Γιάννη Καλιτζάκη να τον ακολουθεί, να τον τραβάει, να τον σπρώχνει αλλά με τον Ουκρανό άσο να σκοράρει με χαρακτηριστική άνεση, σαν σε προπόνηση, υπογράφοντας το θρίαμβο του Ολυμπιακού που - αν και με δέκα παίκτες - κέρδισε τελικά με 2-3 τον Παναθηναϊκό. Αναμφισβήτητα, το καλύτερο "αντίο" ενός απ'τους μεγάλους ξένους ποδοσφαιριστές που φόρεσαν τη φανέλα του Θρύλου. Το καλοκαίρι ο Λιούπκο Πέτροβιτς που είχε αντικαταστήσει τον Όλεγκ Μπλαχίν είχε άλλα πλάνα στο μυαλό του και ο Λιτοφτσένκο αποχώρησε, έχοντας 86 συμμετοχές και 15 γκολ με την ερυθρόλευκη φανέλα.

Φεύγοντας απ'τον Ολυμπιακό είχε ένα σύντομο πέρασμα απ'τη χώρα του και την Μπόρισφεν Μπόρισπιλ. Στους Ουκρανούς αγωνίστηκε σε 17 ματς και πέτυχε 3 γκολ πριν μεταναστεύσει και πάλι, αυτή τη φορά στην Αυστρία για λογαριασμό της Αντμίρα Βάκερ. Τα χρόνια όμως είχαν αρχίσει να βαραίνουν τα πόδια του και σε ενάμιση χρόνο είχε μόλις 19 συμμετοχές και 3 γκολ, όταν και έμεινε ελεύθερος. Ο "Λίτο" βρήκε στέγη στην Κύπρο το Δεκέμβρη του 1994 για λογαριασμό της ΑΕ Λεμεσού, χωρίς όμως να καταφέρει να γίνει βασικό στέλεχος της ομάδας και αποχώρησε μετά από ένα εξάμηνο παραμονής του στη μεγαλόνησο. Το ποδοσφαιρικό του κύκνειο άσμα το "έγραψε" με τη φανέλα της Τσερνομόρετς, την οποία είχε αποκλείσει λίγα χρόνια πριν ως παίκτης του Ολυμπιακού. Αποχώρησε απ'την ενεργό δράση στο τέλος του 1996 μετά από 10 συμμετοχές και 1 γκολ και συνέχισε την καριέρα του ως προπονητής.