Μέσα στην "καλή χαρά" των ημερών - λίγο ο τίτλος στο ποδόσφαιρο, λίγο οι χαρές απ'το μπάσκετ, λίγο απ'όλα τέλος πάντων - έχουμε περάσει στο "ντούκου" το τρελό μαγείρεμα που γίνεται σε FIFA - UEFA σχετικά με τα Ευρωπαϊκά κύπελλα. Είναι γνωστό πως το σχέδιο του Μπλάτερ βρίσκει απόλυτα στοιχισμένη δίπλα του την UEFA, η οποία ούτως η άλλως επιθυμεί την εξόντωση των "παρείσακτων" ώστε να αντικατασταθούν από ομάδες των παραδοσιακά "ισχυρών χωρών" της ποδοσφαιρικής Ευρώπης. Τι κι αν ο Ολυμπιακός, η Σαχτάρ Ντόνετσκ και μισή ντουζίνα Ρωσικών ομάδων ξοδεύουν πολύ χρήμα φέρνοντας παίκτες αξίας με στόχο ένα καλύτερο αύριο; Η UEFA δεν θέλει ομάδες απ'την Ρουμανία, την Ελλάδα, την Ουκρανία γιατί είναι "αντιεμπορικές" σύμφωνα με την πολιτική της και τα πλάνα της. Δεν αρκούνται δηλαδή στο παράδοξο όπου οι... τριτοτέταρτοι της Ισπανίας, της Αγγλίας, της Ιταλίας παίζουν στο κύπελλο Πρωταθλητριών, το πλάνο προβλέπει εξολόθρευση όλων των πρωταθλητών και καταρτισμό ομίλων με ομάδες μόνο απ'τους... αγίους τόπους (Ισπανία, Αγγλία, Ιταλία, Γερμανία, Γαλλία) συν όποιον άλλον από "τσόντα" προκύψει (Ολλανδία, Πορτογαλία).
Η νέα φιλόδοξη προσπάθεια της UEFA είναι το νέο "format" των Ευρωπαϊκών κυπέλλων. Αρχής γενόμενης απ'το καλοκαίρι που μας έρχεται, αλλάζει όλη η φιλοσοφία των Ευρωπαϊκών κυπέλλων και τα πράγματα για την πρόκριση στους ομίλους θα είναι ζόρικα για τις πρωταθλήτριες ομάδες (που δε μετέχουν απ'ευθείας σε όμιλο) και... "mission impossible" για τους υπόλοιπους που θα συμμετάσχουν στα προκριματικά. Υπάρχει το "τυράκι" των πραγματικά μεγάλων εσόδων για τις ομάδες που θα βρεθούν στους ομίλους, αλλά η φάκα είναι το ΠΩΣ και ΤΙ χρειάζεται για να βρεθεί κάποιος εκεί. Ας τα θυμηθούμε όμως απ'την αρχή :
Η μεθοδολογία των κληρώσεων στην προ-ομίλων φάση του Champions League αλλάζει δραστικά. Στο εξής θα υπάρχουν δύο "κουβάδες" με ομάδες, ο "κουβάς" των ομάδων που έχουν κατακτήσει το πρωτάθλημα στη χώρα τους και ο "κουβάς" των υπολοίπων ομάδων που έχουν δικαίωμα συμμετοχής. Τα προκριματικά των πρωταθλητριών ομάδων γίνονται σε 4 προκριματικούς γύρους και με βάση τα τωρινά δεδομένα (βαθμολογικά), ο πρωταθλητής Ελλάδας - ο Ολυμπιακός - μπαίνει στον 3ο προκριματικό γύρο, ήτοι έχει δύο προκριματικούς μπροστά του για να περάσει στη φάση των ομίλων. Στην κλήρωση τότε θα συμμετάσχουν εκτός του Ολυμπιακού άλλες 17 ομάδες απ'το "ξεκαθάρισμα" των πρώτων προκριματικών γύρων, αλλά και οι πρωταθλήτριες ομάδες των χωρών που βρίσκονται στις θέσεις 13 έως 15 στην κατάταξη της UEFA. Πράγμα που σημαίνει πως αυτό που με καμμία κυβέρνηση δε θα ήθελε ο Ολυμπιακός είναι να πετύχει απ'τον πρώτο προκριματικό με καμμιά Ρέϊντζερς (Σκωτία - 13η), καμμιά Σταντάρ Λιέγης (Βέλγιο - 14η) ή καμμιά Βασιλεία (Ελβετία -15η). Μέσα στο κατακαλόκαιρο, χωρίς επίσημα παιχνίδια στα πόδια, δεν είναι και το ιδανικό...
Στα 10 ζευγάρια λοιπόν που προκύπτουν, προκρίνονται οι 10 στην επόμενη φάση και οι 10 που αποκλείονται "υποβιβάζονται" στα προκριματικά του κυπέλλου UEFA. Στον 4ο και τελευταίο προκριματικό γύρο συμμετέχουν οι 10 ομάδες που όπως προείπαμε προκρίθηκαν απ'τις οποίες οι 5 προκρίνονται στους χρυσοφόρους ομίλους του Champions League, ενώ οι 5 ομάδες που θα αποκλειστούν θα συνεχίσουν αυτόματα στο νέο κύπελλο UEFA και μάλιστα απ'ευθείας στη φάση των ομίλων.
Αυτός που θα φάει το μεγάλο "πακέτο" - μιλώντας για την Ελλάδα πάντοτε - στα σίγουρα είναι ο δεύτερος. Ο δεύτερος ναι μεν θα δώσει - μιλώντας για την ερχόμενη σεζόν - δύο προκριματικούς γύρους για την πρόκριση στους ομίλους, αλλά απ'τον 3ο κιόλας προκριματικό θα έχει να αντιμετωπίσει τον 3ο της χώρας που βρίσκεται στην 6η θέση, συν τους 2ους απ'τις χώρες που βρίσκονται στις θέσεις 7 έως 15 στην κατάταξη της UEFA, πράγμα που σημαίνει πως με την υπάρχουσα κατάσταση μιλάμε για αντιπάλους από Ρωσία, Ρουμανία, Πορτογαλία, Ολλανδία, Σκωτία, Τουρκία, Ουκρανία, Βέλγιο και Τσεχία. Χέσε ψηλά κι αγνάντευε δηλαδή. Απ'τα 5 ζευγάρια που θα προκύψουν, προκρίνονται οι 5 ομάδες στον 4ο προκριματικό και όσοι αποκλειστούν "υποβιβάζονται" στα προκριματικά του UEFA.
Το μεγάλο πακέτο για τον 2ο είναι πως στον 4ο και τελευταίο προκριματικό, συμμετάσχουν εκτός απ'τις 5 ομάδες που πέρασαν και άλλες πέντε ομάδες απ'τις χώρες που βρίσκονται στις θέσεις 1 έως 5. Μιλάμε δηλαδή για αντίπαλο από Αγγλία, Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία και Γερμανία, όπερ μεθερμηνευόμενον πως η κλήρωση για την Ελληνική ομάδα θα είναι "φωτιά". Όσοι τα καταφέρουν απ'τα προκριματικά του θανάτου περνάνε στους ομίλους του Champions League ενώ οι πέντε που θα αποκλειστούν θα συμμετάσχουν απ'ευθείας στους ομίλους του κυπέλλου UEFA.
Έχει κι άλλο...
"Σιγά τα αυγά", θα πεί κάποιος - "τα πράγματα για τους πρωταθλητές θα είναι πιο εύκολα, άσε που απ'του χρόνου (2010-2011) θα παίζουμε κατ'ευθείαν στον όμιλο". Σωστό εν μέρει. Δυστυχώς όμως, το νέο format των Ευρωπαϊκών κυπέλλων είναι μόνο η μια παράμετρος του προβλήματος. Η άλλη παράμετρος είναι οι "γηγενείς". Η UEFA βγήκε απ'τη δύσκολη θέση να ψάχνει τρόπο να αποκλείσει τους "αντιεμπορικούς", ακολουθώντας πιστά την πρόταση του Σεπ Μπλάτερ, όπως αυτή κατατέθηκε στο παγκόσμιο συνέδριο της FIFA στο Σίδνεϊ. Με σύνθημα "τέλος στην αλλοίωση του εθνικού χαρακτήρα των ποδοσφαιρικών πρωταθλημάτων", ο Μπλάτερ και οι συν αυτώ εκπόνησαν σχέδιο το οποίο προβλέπει τη σταδιακή μείωση του αριθμού των ξένων παικτών που θα αγωνίζονται στις ενδεκάδες των συλλόγων. Για να το πούμε πιο απλά, επιστρέφουμε σε μια μορφή κυπέλλων Ευρώπης όπως στα πρώτα χρόνια της "μετά Μποσμάν" εποχής : Οι ομάδες θα μπορούν να χρησιμοποιούν maximum 5 ξένους παίκτες στη βασική 11άδα. "Σιγά τα ωά" θα πεί κανείς και πάλι, "με 5 καλούς ξένους κάνεις super 11άδα". Το πρόβλημα όμως δεν είναι αυτό : Το πρόβλημα είναι πως λέγοντας "ξένοι" εννοούμε "ανεξαρτήτου εθνικότητας", πλήν των γηγενών. Ας τα πάρουμε όμως απ'την αρχή για να αρχίσουμε να ξεμπλέκουμε το μίτο της Αριάδνης.
Σύμφωνα με την UEFA, "γηγενείς" θεωρούνται οι παίκτες - ανεξαρτήτου εθνικότητoς - που έχουν αγωνιστεί σε ομάδα της χώρας τουλάχιστον για τρία χρόνια από το 15ο ως το 21ο έτος της ηλικίας τους και έχουν δικαίωμα συμμετοχής στην εθνική ομάδα της χώρας στης οποίας την ομοσπονδία ανήκει η ομάδα. Να το δούμε με παραδείγματα : Οι Έλληνες παίκτες ούτως η άλλως θα πιάνονται ως "γηγενείς", εκτός από αυτούς που αγωνίζονταν στο εξωτερικό στην ηλικία 15-21 ετών. Έτσι, έχουμε το παράδοξο π.χ. ο Κώστας Μήτρογλου που είναι διεθνής με την εθνική Ελπίδων να μη λογίζεται ως "γηγενής" επειδή δεν έχει συμπληρώσει τρία χρόνια ποδοσφαίρου στην Ελλάδα, καθώς μεγάλωσε στη Γερμανία παίζοντας με τις Γκλάντμπαχ και Ντούϊσμπουργκ. Το αστείο της υπόθεσης είναι πως ούτε σε περίπτωση που επέστρεφε στη Γερμανία θα μπορούσε να αγωνιστεί εκεί ως "γηγενής", γιατί έχει χριστεί διεθνής με την εθνική Ελπίδων της Ελλάδας! Το ίδιο ακριβώς ισχύει και με τον Γιάννη Αμανατίδη, όπως και με τον Νέρι Καστίγιο αλλά απ'την ανάποδη : Ο Καστίγιο ενώ αγωνίστηκε για μια τριετία στην Ελλάδα στο προβλεπόμενο όριο ηλικίας, εντούτοις δεν μπορεί να λογισθεί ως "γηγενής" αφού έχει χριστεί διεθνής με την εθνική ομάδα του Μεξικού. Μύλος...
Απο εκεί και πέρα, για τους ξένους τα πράγματα είναι πιο απλά : Όσοι δεν είναι γηγενείς (όπως περιγράψαμε ακριβώς από πάνω) είναι ξένοι. Τέρμα οι κοινοτικοί Α' και Β' ζώνης, τέρμα οι ομογενοποιημένοι, τέρμα όλα. Ξένος ο Βραζιλιάνος Ντιόγο, ξένος και ο Πολωνός Ζεβλάκοβ. Ξένος ο Αργεντινός με το Ισπανικό διαβατήριο Γκαλέτι, ξένος και ο Μήτρογλου (όπως εξηγήσαμε παραπάνω). Το σχέδιο του Μπλάτερ πέρασε λοιπόν, η UEFA το ευλογεί και βάσει του πλάνου που παρουσιάστηκε και εγκρίθηκε, από το 2010 κάθε ομάδα θα υποχρεούται να έχει 4 γηγενείς ποδοσφαιριστές στο βασικό σχήμα της. Το 2011 οι γηγενείς θα είναι υποχρεωτικά 5 και το 2012 θα κατασταλάξει οριστικά στους 6. Ψήφισαν "υπέρ" 155 μέλη, ενώ 5 μόλις μέλη έδωσαν αρνητική ψήφο ενώ 40 απείχαν από την ψηφοφορία.
Τα μοναδικά "αγκάθια" που καλούνται να ξεπεράσουν οι αρχιμάγειρες είναι οι αντιδράσεις από τους μεγάλους συλλόγους των ισχυρών Ευρωπαϊκών ομοσπονδιών - ο Πλατινί είπε πως περίπου 30 Ευρωπαϊκές ομοσπονδίες είναι πιθανόν να καταλήξουν να έχουν δικαστικές διαμάχες με τους συλλόγους των χωρών τους που θα θεωρήσουν ότι θίγονται τα συμφέροντα τους : Η Λίβερπουλ π.χ. - που ήδη είναι στο μάτι της διεθνούς ομοσπονδίας λόγω του υπεράριθμου ρόστερ που διαθέτει, οι... Μάντσεστερ (Γιουνάϊτεντ και Σίτι), η Τσέλσι, η Άρσεναλ (ομάδες που ψάχνεις δηλαδή τον Άγγλο ποδοσφαιριστή με το κυάλι) είναι σαφώς απ'τις πρώτες που θα αντιδράσουν. Και είναι βέβαιο πως θα "πατήσουν" πάνω στο θέμα της ελεύθερης διακίνησης των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή ζώνη.
Το πολυμελές επιτελείο του αρχιμάγειρα Μπλάτερ όμως, το'χει φροντίσει και αυτό : Ο αντίλογος στο επιχείρημα είναι πως ούτε πλήττονται τα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών ούτε η ελεύθερη διακίνηση των εργαζομένων, καθώς κάθε ομάδα μπορεί να έχει και τώρα όσους "ξένους" και "κοινοτικούς" επιθυμεί, αλλά είναι υποχρεωμένη να χρησιμοποιεί κάθε φορά τους 5 από αυτούς. Επίσης τονίζεται πως οι τρείς αλλαγές στη διάρκεια των αγώνων δεν θα χωρίζονται σε γηγενείς και ξένους. Με αυτό το τρικ προφανώς ο Μπλάτερ ευελπιστεί να ξεπεράσει τον σκόπελο της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας, οπότε απομένει να δούμε τι θα γίνει. Πάντως οι ομάδες δεν έχουν αντιδράσει ως τώρα και το γεγονός πως μιλάμε για τη μεθεπόμενη σεζόν και όχι για καμμιά... δεκαετία αργότερα, ζορίζει τα πράγματα - τουλάχιστον για τις ομάδες από τις "μη ανεπτυγμένες" ποδοσφαιρικά χώρες.
Συμπερασματικά
Χρειάζεται ορθολογιστική σκέψη, σωστός προγραμματισμός, "ξεκοκκάλισμα" των στόχων στο scouting, μεταγραφές ξένων που να κάνουν τη διαφορά και όχι να συμπληρώνουν το ρόστερ και επιστημονικό επιτελείο που να ασχολείται με τις ακαδημίες. Τουλάχιστον αφού μας επιβάλλουν που μας επιβάλλουν παίκτες που θα προέρχονται απ'τις ακαδημίες στο ρόστερ της Ευρώπης, ας φροντίσουμε να οργανωθούμε. Και φυσικά, χρειάζονται ΝΙΚΕΣ στην Ευρώπη, αφού είναι σημαντικό να αποφεύγουμε τα προκριματικά κάθε χρόνο, όπου δεν φημιζόμαστε ακριβώς και για την καλοτυχία μας στις κληρώσεις... Και σίγουρα, δεν αποτελεί λύση το πολυφορεμένο "θα δούμε" : Ας μην περιμένουμε να δούμε αν θα αντιδράσουν π.χ. οι Άγγλοι και οι Ισπανοί στην πρόταση του Μπλάτερ γιατί αν δεν αντιδράσουν, θα μας ζητάνε 2 μύρια για τον κάθε κατσαπλιά όταν θα βγούμε στη γύρα.